ปัญหาผิวที่ขึ้นชื่อว่ารักษายากที่สุดคงหนีไม่พ้นปัญหาฝ้าและริ้วรอย เพราะนอกจากจะมีสาเหตุมาจากแสงแดดหรือมลภาวะภายนอกแล้ว ปัจจัยเรื่องของอายุก็เป็นตัวแปรสำคัญ ยิ่งอายุมากขึ้นฝ้าและริ้วรอยก็จ่อมาเยือนกันถึงหน้าประตูบ้านเลยก็ว่าได้ โดยเฉพาะปัญหาฝ้าที่เมื่อเป็นขึ้นมาแล้วทำให้ผิวหมองคล้ำไม่สม่ำเสมอ ทำให้หน้าไม่กระจ่างสดใส ซึ่งแน่นอนว่าฝ้านั้นมีหลายประเภททั้งฝ้าตื้น ฝ้าเลือด ฝ้าผสม แต่วันนี้เราจะพาไปเจาะลึกถึงฝ้าตื้นกันแบบละเอียดถึงกลไกและสาเหตุการเกิดฝ้า และวิธีการป้องกันรักษาฝ้าเพื่อเป็นแนวทางในการดูแลป้องกันตนเองจากปัญหาฝ้าตื้นก่อนที่จะสายจนกลายเป็นฝ้าสะสมหรือฝ้าถาวร ทำความรู้จักฝ้าตื้น ฝ้าตื้นลักษณะของมันก็ตามชื่อเลยคือเป็นฝ้าที่เกิดขึ้นบนผิวหนังในชั้นผิวที่ตื้น ซึ่งโดยปกติผิวหนังของคนเราจะแบ่งออกเป็น 2 ระดับ ใหญ่ ๆ ก็คือ ชั้นผิวแท้ซึ่งเป็นผิวชั้นลึกที่มีต่อมเหงื่อต่อมไขมันรวมไปถึงคอลลาเจนและอีลาสติน ช่วยผยุงโครงสร้างของผิว ส่วนอีกชั้นที่ถัดขึ้นมาเป็นผิวชั้นบนหรือที่เรียกว่าหนังกำพร้า ซึ่งเป็นผิวที่เรามองเห็นและสัมผัสได้ โดยฝ้าที่เกิดบนผิวชั้นบนหรือหนังกำพร้านี้เองที่เราเรียกว่าฝ้าตื้น ฝ้าตื้นต่างกับฝ้าชนิดอื่นอย่างไร แน่นอนว่าเมื่อมีฝ้าตื้นก็ต้องมีฝ้าลึก ดังได้กล่าวอธิบายไปข้างต้นว่าฝ้าตื้นนั้นเกิดในตำแหน่งชั้นผิวที่ตื้นหรือชั้นหนังกำพร้า ส่วนฝ้าลึกนั้นจะเกิดในชั้นหนังแท้ซึ่งเป็นชั้นผิวระดับลึกก็เลยเรียกชื่อฝ้าที่เกิดบริเวณนี้ว่าเป็นฝ้าลึก ซึ่งมองดูด้วยตาเปล่าเราอาจไม่สามารถแยกแยะฝ้าทั้งสองประเภทนี้ได้ ต้องอาศัยอุปกรณ์ทางการแพทย์ที่เรียกว่า Wood’s lamp ที่จะทำงานด้วยการฉายแสงสีฟ้าอมม่วงที่มีช่วงคลื่นแสงยาว 340-400 นาโนเมตร ซึ่งเมื่อนำมาส่องบนผิวในบริเวณที่เกิดฝ้าแล้วจุดดำหรือปื้นของฝ้ามีความเข้มขึ้นกว่าเดิมแสดงว่าเป็นฝ้าตื้น แต่ถ้าส่องแล้วฝ้าไม่เข้มขึ้นแสดงว่าเป็นฝ้าลึก ส่วนใครที่ส่องแล้วมีทั้งฝ้าตื้นและฝ้าลึกอยู่ร่วมกันจะเรียกว่าเป็นฝ้าผสม สาเหตุและกลไกการเกิดฝ้าตื้น กลไกการเกิดฝ้าเป็นกลไกเดียวกับการสร้างสีผิว ซึ่งเกี่ยวข้องกับสารรงควัตถุที่สำคัญอย่างเม็ดสีเมลานิน (Melanin pigment) โดยธรรมชาติแล้วใต้ชั้นผิวของเราจะมีเซลล์ที่ชื่อว่าเมลาโนไซต์ (Melanocytes) ทำหน้าที่ผลิตและสังเคราะห์เมลานินโดยอาศัยเอนไซม์ที่ชื่อว่าไทโรซิเดส (tyrosinase) แล้วนำส่งบรรจุในแคปซูล (melanosome) ขนส่งลำเลียงขึ้นไปสู่ผิวชั้นบนในบริเวณที่เรียกว่าเคราติโนไซต์ (keratinocyte) เกิดเป็นสีผิวขึ้น ซึ่งกรรมพันธุ์และเชื้อชาติของคนแต่ละคนก็ส่งผลต่อขนาดและจำนวนเมลานินที่แตกต่างกัน คนที่ผิวขาวจะมีปริมาณเมลานินน้อยกว่าคนผิวสีเข้ม ทว่า […]